🪔ll आनंदी सोहळा-३ ll🪔(समाधीतील स्पंदने) (featured )

🪔 ll आनंदी सोहळा-३ ll 🪔

(समाधीतील स्पंदने) 

🌺🌺(featured )🌺🌺

🪔

🌺🌺🌺

🪔

                            आज आनंदी सोहळा-३ ! आनंदी पाऊस तीन वर्षाचा झाला . आपण सर्वांनी दिलेले भरभरून प्रेम, आशीर्वाद, प्रोत्साहन, शुभेच्छा आणि प्रतिसादामुळेच हे शक्य झाले आहे . पुढे भविष्यातही हे सगळे असेच भरभरून मिळत राहील, याचा मला पूर्ण विश्वास आहे . प्रत्येक आनंदी सोहळा काहीतरी विशेष, पण प्रेमपूर्वक आणि कुठलाही दिखाऊपणा किंवा बडेजाव न होता साजरा व्हावा, अशी माझी नेहमीच इच्छा आणि प्रयत्न असतो . आजही खूप खास वेगळ्या प्रकारे साजरा करण्याचा स्वर्गीय योग जुळून आलाय!

                        आजचा हा आनंदी सोहळा-३, मी माझे गुरु, ऋषीतुल्य, संस्कृती पुरुष, जागतिक कीर्तीचे इतिहास आणि पुरातत्व संशोधक, आदरणीय डॉ. रा. श्री. मोरवंचीकर यांना अर्पण करते. फक्त असे म्हणून थांबत नाही तर, त्यांच्या एका अतिशय सुरेख अशा ग्रंथाचा, माझ्या शब्दांत परिचय करून देते. या ग्रंथ-परिचयाची गोष्ट पुढील भागात येईलच. तसेच, मी या पुस्तकाचे टप्प्या-टप्प्याने अभिवाचनाचे शिव-धनुष्य पेलण्याचा प्रयत्न करणार आहे, आपल्या सगळ्यांसाठी. अर्थातच लेखक म्हणून त्यांची पूर्व-परवानगी घेऊनच मी हे पाऊल उचलले आहे. या अभिवाचनाची ध्वनिफीत इथे कायमस्वरूपी उपलब्ध असतील. प्रत्येक जण आपल्या सोयीने आणि इच्छेनुसार, हवे तेव्हा, हव्या तितक्या वेळा ऐकू शकणार आहे. 

                        अंतःकरण पूर्वक आदराने आणि आनंदाने सादर करीत आहे, डॉ. रा. श्री. मोरवंचीकर लिखित, "समाधीतील स्पंदने"!

🌺🌺🌺

🪔"समाधीतील स्पंदने"🪔

🌺🌺🌺

🪔🌺🌺🌺🪔

🪔🌺🌺🌺🪔

l याची देही , याची डोळा l 

 l याची मनी , याची चित्ती l 

समाधी सोहळा ... 

पाहिला गे ... 

अनुभविला गे ... 

           

                                                            

                 🪔अशी अवस्था झालीयं माझी "समाधीतील स्पंदने" वाचून ! गावांत एखादी जत्रा/सोहळा असतो , माय-बाप लेकराला बोट धरून , बघायला/अनुभवायला घेऊन जातात . लेकरू लहान असल्याने बघू शकत नसेल तर , त्याला खांद्या-डोक्यावर घेऊन सगळं दाखवतात . माझेही तसेच झाले , मलाही माझी गुरु माऊली(लेखक)  बोट धरून हा सोहोळा दाखवायला घेऊन गेली आणि वेळ पडेल, तेव्हा मला खांद्या-डोक्यावर घेऊन सारेच दाखविले . हा सगळा वाचनरूपी प्रवास करतांना सदा सर्वकाळ सर्वांगावर शहारे उठत होते, आनंदाला धुमारे फुटत होते. ज्ञानेश्वर माऊली समाधी मार्गाने मार्गस्थ झाल्याने, एका डोळ्यातून दुःखाने पाझर फुटला, त्यातील आनंद समजला आणि अनुभवता आला म्हणून दुसऱ्या डोळ्याला पाझर फुटला. एव्हढे नाही तर, पुस्तकात उल्लेख आल्या प्रमाणे तिसऱ्या डोळ्यातुन हे सारं समजल्याच्या समाधानाने पाझर फुटला... 🪔

                  🪔 मी एक सर्व सामान्य व्यक्ती. ज्ञानेश्वर माउली, भावार्थ दीपिका, ज्ञानेश्वरी, समाधी, संजीवन समाधी, त्यातील स्पंदने आणि माझ्या गुरूंच्या लिखाणावर काही लिहावे, इतकी थोर तर अजिबातच नाही. पण लेखक डॉ. रा. श्री, मोरवंचीकर, प्रकाशक, विद्या प्रकाशन यांनी मला या सगळ्याबद्दल व्यक्त व्हायची संधी दिली , याबद्दल मी त्यांचे आभार न मानता,  त्यांच्या ऋणातच राहणे पसंत करते. हे आधीच लिहिले, कारण पुढे व्यक्त व्हायच्या ओघात हा मुद्धा विसरून जाण्याची भीती वाटते.🪔 

                    🪔सर्व सामान्य व्यक्तीच्या मनात ज्ञानेश्वर , ज्ञानेश्वरी , गीता याबद्दल अगदी नितांत आदर आणि प्रेम असते. हे सगळं जाणून घ्यायची इच्छाही खूप तीव्र असते. पण याबरोबरच एक किंतु असतो, हे सारं फार क्लिष्ट आहे, समजणार नाही, याची जवळ-जवळ खात्रीच असते. त्यामुळे या सगळ्याबद्दल नितांत प्रेम-आदर असूनही, उदासीन होऊन जाते. माझेही काहीसे असेच होते. पण मला हे सारं अनुभवणे शक्य झाले, ते केवळ माझ्या गुरु माऊली मुळेच! अन्यथा मी सुद्धा या सगळ्या आनंदानुभवाला मुकले असते. पण आता, हा आनंद इतका दिव्य आहे की, तो कुणाकुणाला आणि किती किती वाटू असे झालेय मला! कारण हा आनंद सगळ्यांना वाटल्यावर, माझा आनंद द्विगुणित, दश गुणित, शत गुणित, सहस्त्र गुणित ,... होत राहणार आहे!🪔

                        🪔यातील भावलेलं, मनाला भिडलेलं काही सांगते. "समाधीतील स्पंदने" यामध्ये समाधी, संजीवन समाधी, संजीवन समाधीतील स्पंदने हे सगळं सखोल सविस्तर तर समजतेच . पण या बरोबरच सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे ज्ञानेश्वर माऊलींचे सगळे आयुष्य, त्यांच्या सहवासात व्यतीत करण्याची एकमेवाद्वितीय आणि दैवी संधी मिळते. माऊली म्हणजे वाळीत टाकलेले जगलेले जीवन,  रेड्या मुखी वेद, ज्ञानेश्वरी, भिंत चालविली असे समीकरण झाले आहे . पण या माऊलीच्या सहवासाने, आपल्याला माऊलींचे सखोल, पण एका वेगळ्याच पातळीवर आकलन होते. त्यातूनच ज्ञानमार्ग, ज्ञानमार्गाने समाधी सुद्धा आकळते. पर्यायाने ज्ञान म्हणजे काय, ते ही कळते.🪔 

                       🪔 माउलींनी दिलेले सगळ्यात अमूल्य ज्ञान आजही खूप गरजेचे आहे. प्रत्येक वेळी आणि सगळ्या काळात अतिशय उपयुक्त! ते म्हणजे अद्वैताचे ज्ञान ! त्यांच्या संजीवन समाधीत सगळ्यात भावलेलं  स्पंदन म्हणजे अद्वैत. कितीतरी वेगवेगळ्या पातळींवरील अद्वैत सांगितले आहे, आचरणातून दाखवून दिले आहे. त्याकाळी समाजातील वाढते द्वैत म्हणजे शैव आणि वैष्णवांचे. त्यांनी स्वतःच्या आचरणातून हे द्वैत संपवून, अद्वैत घडवून आणले. केव्हढी ही समज आणि दूरदृष्टी, ते ही बालवयात! सखोल विचार केला तर, आजही या सामाजिक अद्वैताची किती गरज आहे, हे लक्षात येईल. भावंडातील अद्वैत तर वेगळे सांगण्याची गरजच नाही. आज हे अद्वैताचे , एक स्पंदन जरी सगळ्यांना समजले आणि सगळ्यांनी आचरणात आणले, तरी जगभरात, घरा-घरात छान आनंदी शांतता नांदेल. सगळी असुरक्षिततेची भावना निघून जाईल.🪔 

                         🪔अजून एक मला खूप भावलेलं म्हणजे एकनाथ महाराजांचा दृष्टांत आणि त्याचा रूपक म्हणून पुरातत्वीय दृष्टिकोनातून केलेला सखोल विचार! अगदी मन, बुद्धी, चित्त, हृदय सगळ्यांनाच सर्वार्थाने पटतो, भावतो . लेखकांनी उल्लेख केल्याप्रमाणे मलाही अगदी मनापासून वाटतं, सगळ्याच थोरांच्या आयुष्यातील चमत्कारांचा, रूपक म्हणून विचार करून, त्यावर सखोल विचार मनन, चिंतन, अभ्यास केल्यास खऱ्या ज्ञान प्राप्तीच्या आनंदाची प्रचिती घेता येईल/येते. संजीवन समाधी! 🪔

                          🪔सरते शेवटी समाधी सोहळा! नामदेव महाराजांनी केलेल्या समाधी-सोहळा वर्णनाचा उल्लेख करत करत, लेखकांनीच एक अगदी संजीवन सोहळा उभा केला आहे, आपल्याला त्या सोहळ्यात सहभागी होण्याचे अहोभाग्य प्राप्त करून दिले आहे. त्यासाठी नामदेव महाराजांसोबतच  लेखकांच्या सुद्धा ऋणातच राहण्यात धन्यता वाटते! शेवटचे प्रकरण 'यावे परतुनी ज्ञानेश्वरा' अशी लेखकांनी, माझ्या गुरु माउलींनी साद घातली आहे, पण माझ्या दृष्टीने तर, त्यांच्या रूपाने ज्ञानेश्वर माउलीच परतुन आलेली आहे .... 🪔

सारेच ...... 

🌺आनंदाचे डोही आनंद तरंग !!!🌺

🌺मूर्त स्वरूपातील , हा अमूर्त ठेवा म्हणजेच संजीवन समाधी!🌺

🪔🌺🌺🌺🪔

🪔🌺🌺🌺🪔

©️आनंदी पाऊस

आनंदी सोहोळा-३

२५ ऑगस्ट २०२२

पुस्तकाचे मुखपृष्ठ 

पुस्तकाचे मलपृष्ठ