Skip to main content

Posts

Showing posts from June, 2024

एक मायाळू अभ्यासक (काही अनुभवलेलं...)

  एक मायाळू अभ्यासक (काही अनुभवलेलं...)  निमित्त, धरोहर यात्रा. भोपाळ शहरातील छोट्याश्या हाॅटेल मधील पिटुकली खोली.  पहाटे ४-५ दरम्यानची वेळ. खोलीत मी एकटीच झोपलेली. ठरल्या प्रमाणे, दोन विद्यार्थिनी आल्या. एक माझ्या बाजूला झोपणार अणि एक जमिनीवर घातलेल्या गादीवर झोपणार असे ठरलेले. तथापि आलेल्या दोघींनाही जमिनीवर घातलेल्या गादीवरच झोपायचे होते. त्यांचा झोपण्याचा अजिबातच मूड नव्हता, त्यांना गप्पा मारायच्या होत्या. त्यांना थोडे समजावले, पुढचा अख्खा दिवस खूप थकवणारा असणार आहे, तेव्हा आता जे काय दोन-तीन तास मिळाले आहेत, तेव्हढा वेळ झोपून घ्या, विश्रांती घ्या. झोपल्या मग. काही मिनिटातच हळूच दार वाजले. दरवाजा उघडला, एक महिला आत आल्या. त्या दोघींना अगदी हळू आवाजात सांगितले, ही आपली खोली नाही. झोपलेल्यांना त्रास होणार नाही, याची काळजी घ्या आणि बाहेर या. त्यांनी मला नीटसे पाहिलेही नसावे, ओळखणे तर फारच दूर. कारण या आधी आम्ही कधी भेटलोच नव्हतो.                                मी मात्र त्याक्षण...

🌳वृक्ष वल्ली आम्हा सोयरे वनचरे...४🌳 (चित्रं मालिका)

🌳 वृक्ष वल्ली आम्हा सोयरे वनचरे...४🌳  (चित्रं मालिका) झाड! शब्द फक्त   उच्चारला, वाचला, ऐकला  तरीही  एक प्रकारचा छान  हिरवागार थंडावा  जाणवतो, अनुभवास येतो! व्यक्तीशः मला झाडं फार आवडतात. तथापि मी वृक्ष लागवड वगैरे केलेली नाही, कधीच. तथापि मी वेगवेगळ्या माध्यमांतील झाडं बघते,  निरीक्षण करते.  म्हणजे अगदी नैसर्गिक झाडं-झुडूप, लता-वेली,  निरनिराळ्या लोक-कलांतून चित्रित केलेली, आदिमानवापासून ते आजच्या आधुनिक मानवापर्यंत सगळ्यांची. तसेच, निरनिराळ्या मंदिर, गुंफा मधील   शिल्पांच्या माध्यमांतील त्रिमितीय, अशा सगळ्या प्रकारची. त्यानंतर ती झाडं मी जशीच्या तशी किंवा  माझ्या पद्धतीने कागदावर रेखाटते. ही क्रिया अगदी अखंडपणे चालू असते. आज त्यातीलच काही झाडं! सांझी कागद कात्रण कला लहान मुलांच्या गोष्टीच्या पुस्तकांत, हे झाड बघायला मिळाले, खूप आवडले. मग काय, लगेचच मी सुद्धा काढले. ठाणे जिल्ह्यातील वारली कला,  या शैलीत सुद्धा खूप निरनिराळ्या पद्धतीची  झाडं काढली जातात. त्यातील एका पद्धतीचे झाड. "रुद्राक्ष झाड" मधुबनी शैल...

नाना(धा.श्वशुर) (व्यक्ती विशेष)

🪻🪻🪻 नाना(धा.श्वशुर)🪻🪻🪻 (व्यक्ती विशेष) व्यक्ती-गुण विशेष! बऱ्याच दिवसांपासून हे सदर सुरु करण्याची इच्छा होती. पण मुहूर्तच लागत नव्हता. आता मुहूर्त आणि कारणच तसे आहे. नानाच्या आयुष्यातील एक अतिशय आनंदाचा आणि महत्वाचा दिवस! त्यामुळे मी पक्क ठरविले, काहीही झाले तरी हे सदर सुरु करावे, त्यांच्या बद्दलच लिहून.  सर्वप्रथम, 🌿🪻त्यांचे नाव अरुण.  अरुण म्हणजे सूर्य देवाच्या रथाचा सारथी! सूर्य देवाला योग्य वेळेला, योग्य स्थानी नेणारा, पोहचविणारा, त्यांचा सारथी अरुण! नाना, तुम्हा उभयतांना,  आजच्या दिवसाच्या  खूप खूप  आनंदी शुभेच्छा!🪻🌿 तर, काय असते, प्रत्येक व्यक्ती आयुष्यभर काही न काही काम करीत असते. पोटासाठी, कुटुंबासाठी, स्वतःच्या मानसिक, बौद्धिक गरजे करिता. काहींना आपल्या आवडीचे काम करायला मिळते, तर काहींना आपल्या आवडीचे काम करता येत नाही. तथापि या रोजच्या काम-कौशल्या व्यतिरिक्त, बाकी कितीतरी कौशल्य, प्रत्येक व्यक्तीच्या ठायी असतात. आणि ते या न त्या कारणाने, निमित्ताने प्रकट होतात. तथापि, हे गुण-विशेष अवती-भवती असलेल्या व्यक्तींच्या लक्षात येतात किंवा येत न...

🌿🌿🌿टवटवीत पालवी🌿🌿🌿(चित्रं मालिका)

🌿🌿🌿टवटवीत पालवी🌿🌿🌿  (चित्रं मालिका) 🌿🌿🌿 पाऊस  पहिला पाऊस  पावसाचा शिडकावा  अगदी थोडा वेळच झाला  तरी  एक-दोन दिवसातच सर्वत्र  छान कोवळी, टवटवीत पालवी  फुटलेली बघायला मिळते ही टवटवीत, हिरवीगार पालवी दृष्टीस पडली की  मन, हृदय, मेंदू सारेच क्षणात  टवटवीत होऊन जाते अगदी ताजे तवाने वाटते   निसर्ग, पर्यावरण प्राणी, पक्षी  सारेच आनंदून जातात  एकमेव कारण    म्हणजे  पाऊस! आनंदी पाऊस!! आज  अशीच टवटवीत पालवी  मी रेखाटलेली, निरनिराळ्या पद्धतीने रेखाटलेली  छान हिरवीगार!  🌿🌿🌿 🌿ही अशी संयुक्त पद्धतीची, चिंचेची, गुलमोहर किंवा लाजाळूच्या पानांसारखी छोटी-छोटी पानं फार आवडतात, अगदी मनापासून आणि खूप. इतकी की मी कुठेही, कुठल्याही माध्यमात नक्षी काढायची असली तर, मी ही छोटी-छोटी पानं रेखाटतेच. हीच पानं कागदावर रेखाटली, वेगवेगळ्या वेळी, विविध पद्धतीने रेखाटलीत. 🌿 🌿दक्षीण भारतात तांबडी माती बघायला मिळते सर्वत्र. या मातीवर अश्या प्रकारची कोवळी, हिरवी-हिरवी पालवी पडली तर ...

नदीचे मातृत्व (featured)

  नदीचे मातृत्व (featured) लाडकी कावेरी!  (श्रीरंगापट्टनम्) लाडकी कावेरी!  (श्रीरंगापट्टनम्) पर्यावरण. निसर्ग. दोन वेगवेगळे शब्द. वरवर पाहता दोन्ही शब्द सारखेच वाटतात. तथापि तसे नाही. परंतु परस्परांशी निगडीत आहेत. पाच जुन, जागतिक पर्यावरण दिवस!  सर्व सामाजिक माध्यमांमधून या दिवसाच्या भरभरून शुभेच्छा दिल्या जातात. फक्त एक दिवस. मग सारे संपते. आपण सारेच दावा करतो. मानव निसर्ग प्रेमी आहे. त्याचे निसर्गाशी जवळचे नाते आहे.  तथापि त्या निसर्गावर प्रेम करणे तर बाजूलाच त्याला अव्याहतपणे ओरबाडण्याचे काम मात्र करत असतो निसर्गाचा एक अतिशय महत्वाचा, अविभाज्य भाग म्हणजे, नदी, सरिता, तटी, तटिनी, जलवाहिनी, तरंगिणी, निर्झरिणी, आपगा, कल्या, निग्मना, कल्लोलिनी,... आपण नदीला माता म्हणतो, मानतो. तथापि तिला दिलेले हे स्थान आपण विसरून जातो, विसरून गेलो आहे. त्यामुळे तिची अवस्था, पर्यायाने आपली अवस्था अतिशय भयावह झालेली आहे.  आमचे दादा,  आंतरराष्ट्रीय कीर्तीचे इतिहास आणि पुरातत्त्व संशोधक, जल-संस्कृतीचे आद्य अभ्यासक, ऋषितुल्य डॉ रा. श्री. मोरवंचीकर   यांनी पाणी या विषय...