विश्वेश्वरय्या संग्रहालय आणि समाधी
(गोष्टी माझ्या पर्यटनाच्या ....)
चिक्कबल्लापूर जिल्ह्यातील छोटंसं खेडं.
बंगळुरू पासुन साधारण ६० कि मी
बंगळुरू विमानतळापासून ३६ कि मी म्हणजे...
आदरणीय भारतरत्न, यशस्वी अभियंता, विद्वान, स्टेट्समन आणि दिवाण ऑफ म्हैसुरू, सर विश्वेश्वरय्या यांचे जन्मगांव.
ते १५ वर्षांचे होईपर्यंत याच गावात शिकले.
त्यानंतर महाविद्यालयीन शिक्षण बंगळुरू येथे आणि अभियांत्रिकीचे शिक्षण पुणे येथे केले.
या गावात त्यांचे घर आहे.
त्यांचा जन्म झाला ते घर आणि नंतर त्यांनी बांधले ते घर, दोन्ही एकाच आवारात आहेत. जन्मघर जुन्या पद्धतीचे उतरत्या छपराचे कौलारू आहे, तर त्यांनी बांधलेले त्यामानाने आधुनिक, दुमजली घर आहे.
ते स्वतः १०२ वर्षाचे यशस्वी आणि आरोग्यपुर्ण जीवन जगले.
यावरून त्यांचे जन्मघर किती जुने आहे हे लक्षात येते. पण अजूनही छान भक्कम आणि देखणे आहे.
पण ही इमारत सगळ्यांसाठी खुली नाही, फक्त बाहेरुन बघता येते.
दुसरी इमारत, म्हणजे त्यांनी बांधलेली. या इमारतीमध्ये संग्रहालय आहे.
हे सगळ्यांसाठी खुले आहे.
या संग्रहालयात त्यांचे पुरस्कार, त्यांच्या वैयक्तिक वापरातील गोष्टी जसे, पलंग, मच्छरदाणी, चष्मा, कप, डिक्शनरी, व्हिजीटींग कार्ड ब्लॉक, पासबुक, दरबार पास, पेन.
तसेच के आर एस धरणाचे प्लॅन आणि मॉडेल आणि अशा कितीतरी वस्तु! सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे भारतरत्न पुरस्कार! ज्याबद्दल मी फक्त ऐकले होते. ते पदक मी सगळ्यात पहिल्याने इथे पाहीले.
दुसरी इमारत, म्हणजे त्यांनी बांधलेली. या इमारतीमध्ये संग्रहालय आहे.
हे सगळ्यांसाठी खुले आहे.
या संग्रहालयात त्यांचे पुरस्कार, त्यांच्या वैयक्तिक वापरातील गोष्टी जसे, पलंग, मच्छरदाणी, चष्मा, कप, डिक्शनरी, व्हिजीटींग कार्ड ब्लॉक, पासबुक, दरबार पास, पेन.
तसेच के आर एस धरणाचे प्लॅन आणि मॉडेल आणि अशा कितीतरी वस्तु! सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे भारतरत्न पुरस्कार! ज्याबद्दल मी फक्त ऐकले होते. ते पदक मी सगळ्यात पहिल्याने इथे पाहीले.
पुरस्कार खुप मोठ्ठा हा! पण त्याचे एक छोटेसे पिंपळाच्या पानाच्या आकाराचे पदक! मन भरून आले ते पदक बघुन!
आवार कायम एकदम लख्ख. टापटीप. भरपूर नवी जुनी फुलझाडं आहेत.
आवार कायम एकदम लख्ख. टापटीप. भरपूर नवी जुनी फुलझाडं आहेत.
मागच्या बाजूला एक तुळशी वृंदावन आहे.
त्याच्या बाजुलाच छोटेसे बांधीव तळे आहे. फार खोल नाही, एक दीड फुट खोल असेल.
त्यात मधोमध एक महादेवाची पिंड आहे . तळ्यात कायम पाणी भरलेले असते आणि त्यात कमळ आहेत. फारच गोड आहे सारं. माझ्या एकदम आवडीचा भाग! खूप वेळ रमते मी या भागात, तिथे गेले की आणि फोटो बघतांना सुद्धा!
तसेच स्वच्छ पिण्याच्या पाण्याची सोय! आणि सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे अगदी स्वच्छ आणि प्रशस्त शौचालयं!
असे सगळे असले तरी प्रवेश शुल्क शून्य!!!
त्याच्या बाजुलाच छोटेसे बांधीव तळे आहे. फार खोल नाही, एक दीड फुट खोल असेल.
त्यात मधोमध एक महादेवाची पिंड आहे . तळ्यात कायम पाणी भरलेले असते आणि त्यात कमळ आहेत. फारच गोड आहे सारं. माझ्या एकदम आवडीचा भाग! खूप वेळ रमते मी या भागात, तिथे गेले की आणि फोटो बघतांना सुद्धा!
तसेच स्वच्छ पिण्याच्या पाण्याची सोय! आणि सगळ्यात महत्वाचे म्हणजे अगदी स्वच्छ आणि प्रशस्त शौचालयं!
असे सगळे असले तरी प्रवेश शुल्क शून्य!!!
या घरापासुन(संग्रहालयापासुन) अगदी हाकेच्या अंतरावर, त्यांच्याच कौटुंबिक मालकीची जागा आहे.
या जागेत त्यांची समाधी आहे.
ज्या जागी त्यांना दफन केले आहे, त्यावर एक आयताकृती चौथरा बांधलेला आहे. साधारण दीड दोन फूट उंचीचा चौथरा आहे.
थोडं पुढे गेल्यावर, एक थोड्या उंच चौथऱ्यावर त्यांचा अर्ध पुतळा ठेवलेला आहे.
या दोन्ही चौथऱ्यांवर प्रत्येकी चार खांबांवर गोलाकार बांधीव छत्र्या आहेत.
बाकी सगळी आजुबाजुची जागा वेगवेगळी फुलझाडे लावुन सुशोभित केलेली आहे.
मी जेव्हा जेव्हा तिथे भेट देते, तेव्हा तेव्हा मला मंदीरात गेल्यावर जितकी मनःशांती मिळते, त्यापेक्षा कणभर जास्तच मनःशांती मिळाल्याचे अनुभवास येते!
हे सगळे छान निसर्गाच्या कुशीत आहे , एका छोट्या डोंगराच्या पायथ्याशी, आजूबाजूला काही डोंगर आहेत त्यापैकी एक म्हणजे नंदी दुर्ग, याची माहिती पुढच्या एखाद्या भागात येईलच. त्यामुळे सुंदर आणि शांत अशा निसर्गाच्या सानिध्यात, नैसर्गिक आनंद मिळतो!
आदर्श असावा तर असा!!!
३० नोव्हेंबर २०२०
या जागेत त्यांची समाधी आहे.
ज्या जागी त्यांना दफन केले आहे, त्यावर एक आयताकृती चौथरा बांधलेला आहे. साधारण दीड दोन फूट उंचीचा चौथरा आहे.
थोडं पुढे गेल्यावर, एक थोड्या उंच चौथऱ्यावर त्यांचा अर्ध पुतळा ठेवलेला आहे.
या दोन्ही चौथऱ्यांवर प्रत्येकी चार खांबांवर गोलाकार बांधीव छत्र्या आहेत.
बाकी सगळी आजुबाजुची जागा वेगवेगळी फुलझाडे लावुन सुशोभित केलेली आहे.
मी जेव्हा जेव्हा तिथे भेट देते, तेव्हा तेव्हा मला मंदीरात गेल्यावर जितकी मनःशांती मिळते, त्यापेक्षा कणभर जास्तच मनःशांती मिळाल्याचे अनुभवास येते!
हे सगळे छान निसर्गाच्या कुशीत आहे , एका छोट्या डोंगराच्या पायथ्याशी, आजूबाजूला काही डोंगर आहेत त्यापैकी एक म्हणजे नंदी दुर्ग, याची माहिती पुढच्या एखाद्या भागात येईलच. त्यामुळे सुंदर आणि शांत अशा निसर्गाच्या सानिध्यात, नैसर्गिक आनंद मिळतो!
आदर्श असावा तर असा!!!
सर शतशः साष्टांग नमन...
©आनंदी पाऊस
(गोष्टी माझ्या पर्यटनाच्या)
विषयाला हलकिसि कलाटणि आणि वाचतांना असे वाटते कि आपण स्वतः पहात आहोत असे जाणवायला लागते अप्रतिम
ReplyDeleteखूप सारे प्रेम !!😇😍
Deletepindi aaslele tale sunder
ReplyDeleteMi lekh enjoy karte
��khoop shubhecha ashirwad
हो ती जागा माझ्या सुद्धा खूप आवडीची ! फार छान वाटते तिथे !
Deleteखूप खूप मनःपूर्वक धन्यवाद !!
पर्यटन स्थळ खुपच छान आहे. वर्णन पण खुप सुंदर केलेले आहे. मंदा चौथरी
ReplyDeletetons of love !! feeling so happy n blessed !😇😇😇
Deleteतुमची लेखण शैली खूप जिवंत आहे.वाचत असताना सगळ्या गोष्टी जाणवत होत्या.i like your blog✍✍.swati shirote
ReplyDeleteस्वाती , तुला इकडे बघून आणि भेटून खूप छान वाटले आणि खूप आनंद झाला ! मनःपूर्वक स्वागत तुझे आणि धन्यवाद !
DeleteNice.I like your blog
ReplyDeletetons of love !!!
Deleteवर्णन छान आहे खूपच सुंदर लीहले आहे तळे त्यात पिंड खूप छान आहे सगळं
ReplyDeleteमला आवडलेला भाग सगळ्या वाचकांनाही आवडतोय हे बघून खूप आनंद झालाय मला ! धन्यवाद !
DeleteKhup sunder parytan sthal aahe v chan shant disat aahe varnan v photos pan mast ����
ReplyDeleteप्रेम पूर्वक धन्यवाद !
DeleteChan varnan
ReplyDeletevachatavachata chan bhet deun aale tya sthalala photo pan sunder
Madhomadh tale, pind, tyat kamale WA ekandarit fhatach chan varnan
खूप सारे प्रेम पूर्वक धन्यवाद !!
Deleteविश्वेश्वरय्यांचे जन्मगाव आणि समाधी स्थळाचे वर्णन खूप सुरेख. त्या महामानवाच्या स्मृतीस वंदन करण्यासाठी मलाही तिथे जायला आवडेल. ��
ReplyDelete.
हो , प्रत्येक भारतीयाने इथे भेट दिलीच पाहिजे . तुम्हीही नक्की या !
DeleteKhupach chhan..varnan..vastu jivant zali
ReplyDeleteखूप सारे प्रेम पूर्वक धन्यवाद !
Deleteखुप छान लेख. नविन माहिती मिळाली निसर्ग रम्य वाटते फोटो मुळे कळते. भेट द्यायला आवडेल
ReplyDeleteखूप खूप आनंदी धन्यवाद 🙏 ✨ 💫
Deleteखूपच छान लिखाण .....
ReplyDeleteखूप सारे आनंदी धन्यवाद 🙏 ✨
Deleteखूप सुंदर वर्णन आणि जागा. एकदा जाऊन पहायला हवे. आज त्यांचा जन्मदिवस. अभियंतादिनाच्या शुभेच्छा👍🏻
ReplyDeleteनक्कीच प्रत्येक भारतीय व्यक्तीने एकदा तरी भेट द्यावीच!
Deleteसप्रेम आनंदी धन्यवाद 😍😇
वाहच! टिपलेली विविध फुलझाडे,पाण्याचा Pond & नंदी idol,सभोवलताचा निसर्ग,कौलारू ऊतरत्या छपरांचे घरं हे सारेच वाचताना,आल्हाददायक असं Peace ऑफ Mind देऊन जातं.बंगलोरला परत फिरायला आल्यावर नक्किच पाहू. सारे प्र चि व त्यातील दिसणाऱ्या सावल्या अप्रुपच.
ReplyDeleteये लवकरच! आपण जाऊ या! मी बरेचदा गेले आहे. पण तरी सारखे जावेसे वाटते 😀!
Deleteखूप सारे सप्रेम आनंदी धन्यवाद 🙏 😇
भारतरत्न पुरस्काराच्या पदकाचा फोटो टाकला असता तर ते आम्हालाही पाहता आले असते.धन्यवाद ,सरांची घरे,तळं,समाधी इ.गोष्टी फोटोतून पाहू शकलो याचा खुप आनंद झाला.🙏🙏🙏🙏🙏🙏
ReplyDeleteसंग्रहालय आत जाऊन पाहताना छायाचित्र घेण्यास मनाई आहे. त्यामुळे ते मी दाखवू शकले नाही.
Deleteखूप सारे सप्रेम आनंदी धन्यवाद सर 🙏
Aadariy vishveswarayyacha lekh apratim lekh wachtana barik sarik warnan techi samadhi donhi ghare Sara partisan Paul zade taliyatlte pind sarech Citra doliyasamor ubhe rahate
ReplyDeletePics khoop sunder
Sadhi sopi Bhashet lekh janu tu gotcha sangte
खूप सारे सप्रेम आनंदी धन्यवाद काकु 🤩 😍 😇
Deleteखूपच सुंदर माहीती,
ReplyDeleteपुढे कधीतरी नातवंडे समवेत भेट देईन
खूप छान माहिती, तू एवढी माहिती जमवलीस याचं खूप खूप कौतुक, आणि अभियांत्रिकी दिनाच्या खूप खूप शुभेच्छा
ReplyDeleteआम्हाला जीकडे जाता नाही आले अशा पवीत्र आणि प्रसिद्ध स्थानांची माहीती आपल्याकडून मीळत असते म्हणून आपणास खूपखूप धन्यवाद.
ReplyDeleteखूप छान तू लिहिते खुप छान फुल छान वाटली 👍👍👌👌
ReplyDeleteखूप छान लेख
ReplyDeleteतुझ्यासोबत ते सारं पाहिल्याने संस्मरणीय झालं..
छान लिहलंय...👌🏻🌸🌹
ReplyDeleteविश्वेश्वरय्या संग्रहालय व पटखेळ दोन्ही अप्रतिम 👌संग्रहालयाचा प्रत्यक्ष पहात असल्याचा अनुभव आला.अशी थोर व्यक्ती किती साधी व आडंबर रहित होती.पटखेळात सापशिडी व चौपट आम्ही खेळलो आहोत. स्मरण करून दिलेस. छान वाटले.👍
ReplyDelete