आनंदी पाऊस (Anandi Paus)

  भाग-५ (निवडक रा श्री मो)  🪔🪔🪔 🌷🌷🌷 🪔संत आणि संतकार्य 🪔 🪔मातृभूमी साठी संतांचे योगदान-एक वेगळा दृष्टीकोन!🪔 🌷🌷🌷 🪔🪔🪔 ज्ञानदेवांच्या व्यक्तीमत्वात तत्त्वज्ञान(इंटरप्रिटेटिव्ह) व काव्य(क्रिएटिव्ह) ह्या परस्परविरोधी प्रवाहांचा विहंगम संगम झाल्याचे स्पष्ट होते. सच्चं भण गोदावरी 🌷🌷🌷 🪔🪔🪔 🌷🌷🌷 नामदेवांनी ज्ञानोत्तर भक्तीचा प्रसार पंढरपूर तथा महाराष्ट्रभर केला एवढेच नसून त्यांनी भक्ती धर्माची पताका पंजाब मधील अमृतसर (घुमन) पर्यंत पोहोचविली. म्हणून शीख धर्म संस्थापक गुरु नानकांनी आपल्या लिखाणातून (गुरु ग्रंथ साहिब) त्यांना अमर केले आहे आणि आजही शिखांमध्ये नामदेवांचे स्थान अत्यंत पुजनिय आहे. नांदेड येथील हुजूर साहेब गुरुद्वाराला भेट देणारे यात्रेकरू आवर्जून नामदेवांच्या नरसी गावाला भेट देतात हे विशेष होय. सच्चं भण गोदावरी 🌷🌷🌷 🪔🪔🪔 🌷🌷🌷 ज्ञानदेवांनी एकनाथांच्या स्वप्नात जाऊन आळंदी येथील समाधी अवस्थेमध्ये आपल्या गळ्याभोवती अजान वृक्षाच्या मुळीचा फास आवळला जात असून त्या त्रासातून आपली मुक्तता करावी असा दृष्टांत दिला. याचाच अर्थ समाजातील ज्ञानदेवां...

  चित्रसंथे-एक चैतन्यमयी अनुभव-२! (काही अनुभवलेलं...) एक आगळी वेगळी आणि आनंदायी सकारात्मक उर्जा अनुभवायला मिळते या दिवशी! देशाच्या विविध भागांतून रसिक आणी कलाकार सुद्धा फक्त हे बघायला आणि अनुभवायला येतात. काही पालक आपल्या मुलांना घेऊन येतात हे सगळं दाखवायला. तर काही आपल्या वृद्ध आई-वडिलांना सुद्धा घेऊन येतात, या कला जत्रेत. काही मंडळी ठरवून काही खरेदी साठी येतात, कारण थेट कलाकारांकडून, हव्या त्या कलाकृती वाजवी दरात खरेदी करता येतात. तसेच एकाच ठिकाणी अगदी हजारोंनी कलाकृती बघून त्यातून हवी ती कलाकृती निवडता येते. काही मंडळी स्वतः साठी खरेदी करतात, तर काही मंडळी कुणाकुणाला भेट देता यावी म्हणून खरेदी करून ठेवतात. काही मंडळींच्या नातेवाईक, मित्रमंडळी, सहकारी, शेजारी यांच्यापैकी कुणीतरी कला प्रदर्शित करण्यासाठी यात सहभागी झालेले असते, म्हणून त्यांच्या कौतुकासाठी येतात. या कार्यक्रमाचे फक्त दस्तावेजीकरण करता यावे म्हणूनही काही मंडळी भेट देतात. तर काही मंडळी छायाचित्रीकरण आणि चलचित्रीकरण करण्यासाठी छान संधी असते म्हणूनही येतात.  अन्न हे पूर्ण ब्रह्म! मग त्याशिवाय कसा कुठलाही...

 चित्रसंथे-एक चैतन्यमयी अनुभव-१! (काही अनुभवलेलं...) चित्रसंथे/चित्रसंते(Chitrasanthe)! कानडी शब्द. यात चित्र शब्दाचा अर्थ चित्रं/चित्रकला असा आहे तर संथे/संते या शब्दाचा अर्थ ग्राम बाजार/आठवडी बाजार/एक दिवसाची जत्रा. हा वार्षिक महोत्सव आहे. संथे/संते या शब्दाचा अर्थ ग्राम बाजार/आठवडी बाजार म्हणजे यात सगळ्यात महत्वाचा मुद्दा म्हणजे अशा बाजारांत शेतकरी स्वतः त्यांचा माल/पीक विक्रीसाठी घेऊन येतात. खरेदी करणाऱ्याला थेट शेतकऱ्यांकडून खरेदी करता येतो. त्यात कुठल्याही प्रकारचा मध्यस्त नसतो त्यामुळे शेतकऱ्याला, त्याच्या शेतमालासाठी योग्य दर मिळतोच मिळतो, त्याच बरोबर खरेदी करणाऱ्याला सुद्धा वाजवी दरात हवे ते जिन्नस खरेदी करता येते. इथे तसेच असते. कलाकार स्वतः त्यांच्या कलाकृती प्रदर्शन आणि विक्रीस ठेवतात आणि खरीददारांना त्या थेट कलाकारां कडूनच खरेदी करता येतात. त्यामुळे दोघांनाही योग्य/वाजवी दर मिळतो. चित्रसंथे/संते !   वर्षातून एकदा भरणारा हा महोत्सव जानेवारी महिन्याच्या पहिल्या रविवारी असतो. मध्यंतरी काही वेळा डिसेंबर महिन्यातही झाल्याचे आठवते आहे....

वज्री, घसडणं आणि मी  (काही अनुभवलेलं...) घेऊन तोफा आणि तलवारी  इतिहास येतो बुधवारी  इतिहास माझ्या नावडीचा  रविवार माझ्या आवडीचा... सगळ्यांच्याच आवडीचं बालगीत, त्यातल्या त्यात हे कडवं तर जास्तच मनाजवळचे. कारण ते प्रत्येकालाच आपल्या मनातील भावना व्यक्त करणारे वाटे/वाटते, अगदी मलाही. पण योग्य गुरु लाभले तर अतिशय नावडता विषय सुद्धा किती आवडीचा होऊ शकतो, हे मी स्वतः अनुभवलेले आहे. अर्थातच त्यामुळे इतिहास विषय माझ्या अतिशय आवडता झाला आहे. ज्ञानेश्वरांनी म्हणूनच ठेवले आहे, "जाणतेने गुरु भजिजे l तेणे कृतकार्या होईजे ll जैसे मूळ सिंचने सहिजे l शाखा पल्लव संतोषिती ll" तर, मी सातवाहन राजवटीचा अभ्यास करत असतांना माझ्या वाचनात आले की, त्याकाळातील वज्री सुद्धा पुरातत्त्वशास्त्रज्ञाना, उत्खननात सापडली आहे.(संदर्भ : सातवाहन कालीन महाराष्ट्र-डॉ रा.श्री.मोरवंचीकर) हे वाचताच माझ्या मनात कितीतरी विचारांचा कल्लोळ माजला आणि मनात सहजच विचार आला, एक छोटेसे सर्वेक्षण करू या. हल्ली व्हॉटस्ऍप मुळे असले छोटे छोटे सर्वेक्षण करणे फारच सोप्पे आणि सोईचे झाले आहे आणि मी...