फरकांडे - झुलते मनोरे (गोष्टी माझ्या पर्यटनाच्या ...)

 फरकांडे - झुलते मनोरे 

(गोष्टी माझ्या पर्यटनाच्या...)

   जळगाव जिल्हातील एक पर्यटन स्थळ.                                                                                                                                                                                                                                                                      

    एरंडोल पासुन १६ कि मी, कासोद्यापासुन ८ कि मी 

   उतावळी नदीच्या काठी. इथुन थोडं पुढे अंजनी आणि उतावळी नदीचा संगम आहे. 

  उतावळी नदीच्या काठावर एक तीन घुमटांची मशीद आहे. या मशिदी समोर हे दोन मनोरे आहेत. 

आता मात्र यातील एक मनोरा ढासळला आहे. या मनोऱ्यात वरपर्यंत चढून जात येते. पण पायऱ्या खूपच अरुंद आणि उंच आहे. एका वेळी एकच माणूस कुठेही न वळता फक्त सरळ वर चढत जाता येईल इतकीच रुंदी आहे त्यातील सर्पाकार (spiral) जिन्याची. खालून आत जाण्यासाठी एक छोटा दरवाजा आणि त्यानंतर एकदम वर चढल्यावरच छोटे झरोके आहे. बाकी मधल्या भाग पूर्णपणे बंदीस्त आहे. 

ते सगळे बघून मी फक्त ढासळलेल्या मनोऱ्यावर चढून आले. दुसऱ्या मनोऱ्यावर चढायची मात्र माझी काही हिम्मत झाली नाही. वाटले घुसमटले आता तर... पण आता वाटते आहे चढायला हवे होते. फार उंच नसल्याने काही अडचण आली नसती. तुम्ही जाल तेव्हा मात्र नक्की चढून बघा त्या मनोऱ्यावर वर पर्यंत. 

  या प्रत्येक मनोऱ्याची उंची १५ मी आहे. या दोन्ही मनोऱ्याच्या मध्ये एक १५ मी लांबीची महीरपीची भिंत आहे. 

  एक मनोरा हलविल्यास दुसराही हलतो. पुर्वी या दोन मनोऱ्यामधील भिंत सुद्धा हलत होती असे म्हणतात. 

  वास्तुशिल्पाचा हा उत्कृष्ट नमुना आहे. 

 २५० वर्षापुर्वी चांद मोमीन ने ही मशीद बांधली. मशिदीचे बांधकाम आजही सुस्थितीत आहे. आणि इमारतीची चकाकी अजुनही आहे. पण इतक्या सुंदर भिंतीवर अतिशय वाईट पद्धतीने चितारून ठेवले आहेत. किती वाईट आणि दुःखाची गोष्ट आहे. इथेच नाही तर बऱ्याच ठिकाणी हे असले प्रकार आढळतात. 

 काहींचे म्हणणे आहे ४०० वर्षापुर्वी फारुकी राजवटीत बांधली गेली. फारुकी नावावरून फरकांडे नाव पडले असावे. 

 येथे हत्तींचा बाजार प्रसिद्ध होता. मशिदीच्या वास्तुत प्रवेश केला की डाव्या बाजुला एक बांधीव हौद आहे. 

                             

दोन तीन हत्ती क्रीडा करू शकतील इतका मोठ्ठा आहे हा हौद. मशिदीच्या मागच्या बाजुला चिंचेच्या झाडाखाली एक विहीर आहे. 

 या विहिरीतुन हौदात पाणी आणण्यासाठी एक विटांची बांधीव नाली आहे. पण आता ही नाली मध्यभागी तुटलेली आहे. 

 त्यामुळे हौद आता कायमच कोरडा असतो. 

  मशिदीबाहेर उजव्या बाजुला एक पागशाळा आहे. 

 यातील फक्त एक तबेला शाबूत आहे. बाकी सर्व पागशाळा ढासळलेली आहे.

 मशिदीसमोर पायविहिरीचे अवशेष आहेत. या विहिरीतील भुयार खुप लांबवर जाते. कुठे जाते याचा अंदाज लागत नाही. 

तसेच या गावाभोवती चारही बाजुंनी भग्नावस्थेत तटबंदी आहे. या तटबंदीतील चारही दरवाज्याचे अवशेष दिसतात. 

उत्तरेकडील दरवाजा शाबूत आहे. याचा लाकडी दरवाजा हल्लीच काढला आहे. 

या दरवाज्याजवळच तटबंदी मध्ये एक सुस्थितीतील उंच बुरुज आहे. 

या गावात अजून एक मशीद आणि चार देवळे आणि पाच लहान मोठी मारुतीची देवळे आहेत.                         

©आनंदी पाऊस 

(गोष्टी पर्यटनाच्या...)

नोव्हेंबर २०२०

बाहेरून दिसणारे दृश्य 

मुख्य प्रवेशद्वारातून बघितल्यावर 

हाच तो पाण्याचा हौद 

मनोऱ्यावर चढण्यासाठी प्रवेश 

मुख्य भागावरील तीन घुमट 

शाबूत असलेला एक मनोरा 

आतल्या बाजूने प्रवेश द्वाराच्या 

दिशेने बघितल्यावर असे दृश्य दिसते 

हीच ती बाहेरच्या बाजूला असलेली पायऱ्यांची विहीर 

अतिशय वाईट अवस्थेत आहे