एक ठळक चित्र (गॅलरीतील गमती जमती)

एक ठळक चित्र 

(गॅलरीतील गमती जमती)

                                                                                 तेव्हा दररोजचे दूध काचेच्या बाटल्यांतून मिळत असे . या बाटल्या ने-आण करण्याकरिता एक धातूचे शिंक मिळत असे , दोन बाटल्यांचे , चार बाटल्यांचे , सहा बाटल्यांचं . आमच्या कडे चार बाटल्यांचे होते . सकाळी चार बाटल्या आणल्या जात . एक बाटली अर्धा लिटरची असे . पहाटेच जावे लागे . तेव्हा आम्ही उठलेल्या नसू अजून आणि एव्हढ्या चार दुधाने भरलेल्या बाटल्या आम्हाला उचलून आणणे शक्यही नसे . पण संध्याकाळी एक किंवा दोन बाटली गरजेप्रमाणे आणली जात असे . हे मात्र आम्हाला नक्कीच शक्य असे . त्या चार बाटल्यांच्याच शिंक्यात गरजेप्रमाणे एक किंवा दोन रिकाम्या बाटल्या ठेवून ते घेऊन जायचे आणि एक किंवा दोन भरलेल्या बाटल्या घेऊन यायच्या . या बाटल्यांची एक गम्मत असे ! या बाटल्यांचे तोंड वरून , अल्युमिनियमच्या  एका पातळ पत्र्याच्या झाकणाने बंद केलेले असे . हे सहजच हातानेच उघडता येत असे . पण एकदाच वापरात येत असे , एकदा काढले की फेकून द्यायचे . तर हे झाकण काढले की त्याला आतल्या बाजूने छान घट्ट-घट्ट मलई  चिटकलेली असे . मग ही मलई चाटून खायला फार मज्जा येत असे . यावरून सुद्धा आमची बऱ्याचदा भांडणं होत असत . आता सुद्धा ती चव आणि तो मुलायमपणा मला अगदी छान आठवतोय ! आणि नंतर ही झाकणं , खूप करपलेली किंवा चिकट भांडी घासायला वापरली जात . 

                                                                                  कालांतराने या बाटल्या बंद झाल्या आणि आज जसे दूध प्लास्टिकच्या पिशवीतून मिळते , तसे मिळायला सुरुवात झाली . संध्याकाळच्या पिशव्या आणण्याचे काम आम्हा मुलींचे . मला मोठ्या बहिणी बरोबर जायला काही अडचण नसे . पण लहान बहिणी बरोबर जावे लागले , की मग आधी घरातच भांडण होत असे . ही म्हणजे ती थंडगार दुधाची पिशवी घेतली , की रस्त्याने चालतांना डोक्यावर ठेवत असे . काय मज्जा वाटायची तिला त्यात , ते तिला किंवा त्या देवालाच माहिती . पण मला मात्र हे अजिबात आवडत नसे . मी सांगून माझे ती अजिबात ऐकत नसे . मग मी घरून निघतांनाच मम्मीला सांगे , तिला बजावून सांगण्याबाबत . घरी ती हो म्हणे , पण रस्त्याने परत तिचे तेच चालू होई पुन्हा . मग घरी आली की माझी परत भुणभुण चालू होई मम्मीच्या कानाशी आणि मी मम्मीला सांगे उद्या तू गॅलरीतच उभी रहा , म्हणजे तुला दिसेल नीट ती काय करते ते . मग मम्मी सुद्धा माझ्या समाधानासाठी उभी राहत असे गॅलरीत . 

                                                                                 घरापासून साधारण शंभर मीटर चालत गेले आणि डावीकडे वळले की दुधाची टपरी होती  आणि उजवीकडे वळले की किराणा सामानाचे दुकान होते . गॅलरीत उभ्या असलेल्या व्यक्तीला सहजच दिसू शकत असे आम्ही डावीकडे किंवा उजवीकडे वळेपर्यंत . मग सुरवातीला जेव्हा , आम्हा मुलींना एकटे दूध किंवा काही किराणा सामान आणायला पाठवले तर कुणीतरी गॅलरीत उभे राहत असे आम्ही परत येईपर्यंत . आम्हाला पण आधार वाटत असे आणि घरातल्या लोकांना सुद्धा सुरक्षित वाटत असे . मग हळू हळू आम्हाला आणि घरातील मंडळींना आत्मविश्वास वाटू लागला काही दिवसात , मग कुणी गॅलरीत उभे राहण्याची गरज नसे . 

                                                                                 एकदा असेच झाले , घरातील खायचे तेल संपले होते . तेव्हढी एकच गोष्ट आणायची होती , मग ताई आणि मला तेलाची बरणी एका कापडी पिशवीत घालून दिली आणि सोबत मोजून पैसे सुद्धा दिले . आम्ही नेहमीप्रमाणे गेलो दुकानात आणि हवे तितके तेल सांगितले द्यायला . पण ते म्हणाले दहा - पंधरा पैसे(आत्ता नक्की आकडा आठवत नाहीये दहा की पंधरा ) कमी आहेत . पण आम्ही त्यांचे नेहमीचे गिऱ्हाईक असल्याने , ते म्हणाले ठीक आहे आता घेऊन जा , पैसे नंतर आणून द्या . त्यांनी तेल मोजून दिले आम्ही ते घेऊन दुकानाच्या पायऱ्या उतरलो . 

                                                                                  पायऱ्या उतरलो तेव्हढ्यातच एक माणूस आमच्या जवळ आला . तो बहुतेक आधीपासूनच तिथे उभा असावा . त्याने आम्हाला लगेच जे काय दहा - पंधरा पैसे कमी पडत होते ते दिले आणि दुकानात द्यायला सांगितले . पुढे म्हणाला मला तुमच्या वडिलांनी पाठवले आहे आणि थोडी फार वडिलांची माहिती सांगितली जेणे करून आम्हाला तो खरा वाटावा . आमचा लगेच विश्वास बसला . तो म्हणाला त्यांनी सांगितले हे तेल चांगले नाही , मी तुम्हाला दुसरे चांगले तेल घेऊन देतो . मग आम्हाला घेऊन फुले  मार्केट ला घेऊन गेला . आम्हाला महात्मा फुलेंच्या पुतळ्यापाशी उभे केले . आम्हाला सांगितले तुम्ही इथेच थांबा , मी लगेच हे तेल बदलून चांगले तेल घेऊन येतो . 

                                                                                     बराच वेळ निघून गेला , पण तो माणूस काही परत आला नाही . मग आम्हाला काहीतरी चुकीचे झाल्याची जाणीव झाली असावी आणि काय करावे न कळून आम्ही तिथेच भर बाजारात रडायला लागलो . ( रडायला सुरुवात आधी कोणी केली ते मात्र नाही आठवत😀😁😂🤣 )  भर बाजारात रस्त्यावर दोन छोट्या-छोट्या मुली रडत आहे पाहून थोडी गर्दी गोळा झाली . मग झाला प्रकार आम्ही त्यांना सांगितला आणि आमचे ते काका अजून परत आले नाही म्हणून आम्ही रडतोय . त्यांना लक्षात आले आम्ही फसवले गेलोय . मग त्यांनी विचारले घर कुठे आहे तुमचे माहित आहे का ? आम्हाला माहित होते , मग त्यापैकी एक काका त्यांची सायकल हातात धरून आमच्या बरोबर चालू लागले आणि म्हणाले मी येतो तुमच्या बरोबर तुमच्या घरापर्यंत . घर जसे दृष्टीक्षेपात आले तसे आम्हाला दिसले , गॅलरीत आई(आजी)आणि मम्म्यां आमची वाट बघत उभ्या आहेत . नेहमी लागतो त्यापेक्षा कितीतरी पटींनी वेळ निघून गेला तरी आम्ही घरी आलेलो नसल्याने सगळ्याजणी , काळजीने गॅलरीत उभे राहून आमची वाट बघत होत्या . आम्ही येतांना तर दिसलो पण आमच्या हातात तेलाची बरणी नव्हती आणि आमच्या सोबत कुणीतरी अनोळखी व्यक्ती चालत येत होती . त्यांच्या ताबडतोब लक्षात आलेच असणार काहीतरी गडबड आहे . मग सगळ्या जिन्यापाशी येऊन दार उघडून आमची वर यायची वाट बघत होत्या . 

                                                                                  वर आल्यावर आमच्या सोबत त्या काकांना पण आत घेऊन गेल्या . त्या काकांना चहा पाणी करता करता त्यांच्या कडून त्यांना सगळी परिस्थिती समजली . मग त्या काकांचे आभार मानून त्यांना निरोप दिला . मग परत आम्हाला नीट विचारले , काय-काय आणि कसे-कसे झाले ते . या प्रसंगानंतर आम्हाला पहिल्यांदा कळले फसवणे असा काही प्रकार असतो आणि काही अशी फसवणारी माणसं सुद्धा असतात . या नंतर मात्र आम्हाला भीती बसली कुठेही एकटे जाण्याची ! , आणि घरातल्या मोठ्या मंडळींना सुद्धा ! मग या नंतर मात्र बराच काळ आम्हाला कुठेही एकटे बाहेर पाठविणे बंद झाले होते . 

                                                                              मला आजही इतक्या वर्षांनी एक एक प्रसंग अगदी नीट आठवत आहे आणि दिसत सुद्धा आहे . सगळ्यात स्पष्ट चित्र म्हणजे आम्ही त्या सायकल वाल्या काकांसोबत रडत रडत रस्त्याने चालत येतोय आणि समोर गॅलरीत सगळ्या आमची वाट बघत आहे चिंतातुर होऊन ......... 

आनंदी पाऊस 

गॅलरीतील गमती जमती 

२९ सप्टेंबर २०१९

दुधाच्या बाटल्या 

सहा बाटल्यांच शिंक (स्टॅन्ड)

चार बाटल्यांच शिंक (स्टॅन्ड)

हीच ती आमची विकास दुधाची टपरी 

अजूनही आहे . या ताळेबंदीतच हा फोटो 

काढलाय हे न सांगताच समजतेय 

तेलाची बरणी 

महात्मा फुलेंचा पुतळा 

अर्थातच हा आताचा आहे . त्याची जागा सुद्धा बदललीय आणि

तिथे आता भाजी बाजार सुद्धा नाही 

मोठ्ठ शॉपिंग कॉम्प्लेक्स झालेय . 

आधीचा पुतळा बराच लहान होता आकाराने आणि 

अगदी छोट्या आणि कमी उंचीच्या चौथऱ्यावर बसवून ,

त्याभोवती लोखंडी जाळीचे कुंपण घालून त्याला चंदेरी

रंग लावलेला होता .