आनंदी पाऊस (Anandi Paus)

उपवासाची वाळवणं-१ (घरातील गमती जमती) आजची गोष्ट आहे बटाट्याच्या वेफर्स आणि किसाची  दोघांची करण्याची पद्धत साधारण सारखीच असते. फक्त वेफर्स करायचे म्हणजे बटाटयाच्या गोल चकत्या करायच्या आणि किस करायचा म्हणजे किसणीच्या जाड जाड भोकातून बटाटा किसायचा. नेहमीप्रमाणे   सगळी फळं आणि भाजीपाला जसा शनिवारच्या आठवडे बाजारातून खरेदी केला जात असे, तसेच हे बटाटे सुद्धा शनिवारच्या आठवडे बाजारातूनच खरेदी केले जात. तेव्हा आमच्याकडे साधारण दहा किलो बटाटे आणले जात खास वेफर्स करण्यासाठी. बटाटे लगेच खराब होत नाही किंवा पिकून जात नाही, त्यामुळे त्याचे वेफर्स अगदी त्याच दिवशी केले नाही तरी चालतात. पण हे काम सकाळी किंवा दुपारी सुरु करता येत नसत, कारण ते करण्याची आमच्याकडची पद्धत. तर हे वेफर्स करण्याची सुरुवात साधारण संध्याकाळी केली जात असे आमच्याकडे.                                             आता बटाट्याचे वेफर्स करायचे असो किंवा बटाट्याचा किस, किस...

पापड भाजणे  (घरातील गमती जमती)                                        आता तुम्हाला वाटेल, साधं पापड भाजणे, त्यात काय एव्हढे आणि त्यावर अख्खा एक लेख ?!?! हो, आता इतक्या सगळ्या प्रकारचे पापड आणि त्यांच्या करण्याच्या गमती जमती वाचून झाल्या आहेत ना? आणि काही बाकी आहेत अजून. मग आता ते भाजायचे कसे, खायचे कसे हे सुद्धा  सगळ्यांना नीट समजायला हवे ना, त्यासाठी हा सगळा प्रपंच! परत जोडीला एक गोष्ट कायम...  इतक्या सगळ्या लोकांचे एव्हढे मोठ्ठे एकत्र कुटुंब. त्यामुळे सगळ्याच गोष्टी खूप मोठ्ठ्या प्रमाणात लागणार आणि पर्यायाने या सगळ्याच कामांकरिता वेळ सुद्धा भरपूर लागणार. यात एक खूप महत्वाचा मुद्दा म्हणजे, सगळीकडे पापड हा प्रकार म्हणजे जेवतांना  लागणारे एक तोंडी लावणं असते. आमचे तसे नव्हते, किंबहुना सगळ्या खान्देशातच ते तसे नव्हते. पापड हे फक्त जेवतांना लागणारे तोंडी लावणं नव्हते तर मधल्या वेळातील खायचा खाऊ होता आणि काही घरांमध्ये...

 खास कामं आणि व्यक्ती-२ (घरातील गमती जमती)                                                                         आमची आई(आजी) वर्षानुवर्षे रात्रीची खाटेवर झोपत असे. बाकी काही काही वाळवणासाठी सुद्धा ही खाट वापरली जात असे. तर ही खाट म्हणजे एक लाकडी आयताकृती चौकट असते, त्याला चार कोपऱ्यात चार पाय असतात आणि ही आयताकृती चौकट सुती दोरीने विणलेली असते. काही लोक नारळाच्या दोरीने किंवा नवार वापरून सुद्धा विणतात. नारळाची दोरी फार टोचते, बसल्यावर. चादर वगैरे टाकल्याशिवाय बसताच येत नाही यावर. पण सुती दोरीचे तसे नाही ती मऊ असल्याने त्यावर काहीही न घालता बसायला किंवा लोळायला मज्जा येते. नवार तर अजूनच छान, ती तर मऊ असतेच पण त्याची वीण सुद्धा टोचत नाही . सुती दोरीची वीण मात्र थोडी टोचते. पण खाटेवर काही वाळत घालायचे असेल तर मात्र दोरीने विणलेलीच खाट जास्त चांगली असे मला वाटते कारण वरून तर हवा लागतच अ...

चीकन मधील आंबा  (घरातील गमती जमती)                               लेखाचे नाव वाचून चमकलात ना? आता हा कुठला नवीन पदार्थ? नेमका चीकन पासून बनवलेला? की आंब्यापासून? की दोघंही वापरून? सांगते, सगळं सांगते या बद्दल. मला अगदी खात्री आहे, सगळे समजल्यावर तुम्ही सगळे सुद्धा प्रेमात पडाल, आमच्या सारखे, या चीकन मधील आंब्याच्या! खरतर मी सुद्धा अशीच चमकले होते काही वर्षांपूर्वी. माझ्या थोरल्या बहिणीचा संदेश आला होता मला. त्यात तिने लिहिले होते, चीकन मधील आंबा आठवतो का? मी आजच खाल्ला! कित्ती डोकेफोड केली, खूप आठवायचा प्रयत्न केला, ती नक्की काय सांगते आहे यावर. पण काही केल्या काही आठवेना आणि काहीच कळेना. शेवटी तिला फोन केला आणि तिलाच विचारले काय संदेश आहे हा? याचा नेमका अर्थ काय? मग तिने जे काही उत्तर दिले ते ऐकून, त्याक्षणी मी भूतकाळातील स्वर्गीय दिवसांमध्ये पोहोचले. ते दिवस, तो आनंद आठवला आणि आता ते दिवस नाहीत म्हणून खूप वाईटही वाटले...    ...

दळण (घरातील गमती जमती)                                                                            या सगळ्या म्हटल्या तर खूप छोट्या छोट्या गोष्टी आहेत. म्हटल्या तर फार महत्वाच्या आणि मोठ्या आहेत. पण आता हे सगळं आठवतांना छान वाटतेय आणि आजच्या आयुष्याशी तुलना करतांना त्यातील मेहनतीची आणि कष्टाची खूप जास्त तीव्रतेने जाणीव होतेय. कारण आताचे जग म्हणजे पैसे दिले किंवा एक बटन दाबले की लगेच काम होते. सगळ्या मोठ्या मोठ्या गोष्टींचे दस्तावेजीकरण होतेच, पण अशा छोट्या वाटणाऱ्या, पण खऱ्या तर मोठाल्या गोष्टींचे सुद्धा दस्तावेजीकरण करणे मला आवडते आहे आणि तितकेच महत्वाचे वाटते आहे. कारण अजून एक दोन पिढ्यांनंतर या गोष्टी करणारे सोडाच, पण बघितलेले सुद्धा कुणी असेल असे मला वाटत नाही. त्यामुळे पुढच्या पिढ्यांना तर हे सगळे कळणे शक्यच नाही.                   ...