Skip to main content

Posts

Showing posts from December, 2020

वास्तू -आमचे घर (वारसा स्पर्धा २)

वास्तू -आमचे घर (वारसा स्पर्धा २)                         हे आमचे घर , मुळ गावी असलेले घर ! माझ्या पणजोबांनी बांधलेले आहे , साधारण एकोणीसशे पस्तीसच्या आधी . म्हणजे पंच्यायशी वर्षापेक्षा जास्त जुने . जवळ जवळ चार पिढया राहिल्या या घरात . अगदी लहान असतांना मी काही काळ राहिले आहे या घरात . नंतर मात्र निमित्तानेच जाणे होत असे .                          अर्धा भाग तळमजला आणि वर दोन मजले आहेत . या भागाचे छत उतरते (स्लोपींग sloping ) आहे . अर्ध्या भागात तळमजला आणि वर एक मजला आहे(हे अर्धे बांधकाम जरा नंतरच्या काळातील आहे . या भागावर मात्र गच्ची आहे . लोड बेअरिंग बांधकाम आहे . भिंती जवळ जवळ एक फूट जाड आहेत . त्याकाळी सुद्धा भिंतीमध्ये लोखंडी तिजोरी बसवलेली आहे . अजून अगदी जशीच्या तशी आहे .                           एक महत्वाची आणि अभिमानाची ग...

वस्तू - पेटी चरखा (वारसा स्पर्धा २)

  वस्तू - पेटी चरखा (वारसा स्पर्धा २)             गांधीजींनी २४ जुलै १९३० रोजी चरखा तयार करण्याची देशपातळीवर स्पर्धा घेतली होती . ३० ऑक्टोबर पर्यंत देशाच्या विविध कारागीरांनी यात भाग घेतला होता . या साठी अटीही बऱ्याच होत्या . जसे वजन , बजेट , वापरण्यासाठी सोप्पा वगैरे वगैरे आणि विजेत्याला त्याकाळी एक लाख रुपयांचे बक्षीस जाहीर केले होते . तेव्हा देशाच्या वेगवेगळ्या भागातून जवळ जवळ २० वेगवेगळे चरखे आले होते . त्यापैकी काही म्हणजे अंबर चरखा , पेटी चरखा , सावली चरखा , किसान चरखा , बांबूचा चरखा , बांबूच्या पेटीचा चरखा ,राजस्थान चरखा , पंजाब चरखा , येरवड्याचा चरखा .               माझे आजोबा तेव्हा स्वातंत्र चळवळीत बरेच सक्रीय होते . तेव्हाच त्यांनी हा पेटी चरखा आणला होता . त्यांनी स्वतः अगदी आयुष्यभर खादीच वापरली .  काही काळानंतर एक खादीचे दुकान चालू केले आणि अगदी शेवट पर्यंत चालवले . हा चरखा आमच्या मुळच्या गावातल्या घरा...

गोष्टी -पापड खाण्याच्या-२ (घरातील गमती जमती)

गोष्टी -पापड खाण्याच्या-२  (घरातील गमती जमती)                          आज आणखी काही गोष्टी पापड खाण्याच्या. बीबड्याच्या जशा काही खास पद्धती आहेत खायच्या, तशाच ज्वारीच्या पापडाच्या सुद्धा आहेत. एक वेगळ्या दृष्टीने हा पापड फारच महत्वाचा आहे. आणीबाणीच्या वेळी मदतीला धावुन येणारा आहे. फक्त मदतीला धावुन येणाराच नाही तर जेवणाची लज्जत वाढवणारा आहे. माझ्या खुप आवडीचा आहे खरतरं हा भाग! तर एखादे वेळी पोळी किंवा भाकरी कमी पडली जेवतांना, तर ज्वारीचा पापड, पोळी-भाकरीला पर्याय म्हणुन कामी येतो आणि जेवण एकदम चवीष्ट होऊन जाते. खान्देशातील काही खास रस्सा भाज्या आहेत. त्या म्हणजे फौजदारी डाळ/उडदाची डाळ, गंडोरी मिरची, डाळ मेथ्या आणि लाडकी पोपटी भाजी किंवा हिरवी भाजी किंवा दाणे लावुन भाजी. याच्याही चवी लवकरच चाखायला मिळतील, खास चमचमीत लेखात. तर या सगळ्या रस्सा भाज्या. यातील काही भाज्यांसोबत भाकरीच केली जाते तर काही भाज्यांसोबत पोळ्याही केल्या जातात. पण कधीतरी पोळ्या किंवा भ...

गोष्टी-पापड खाण्याच्या १(घरातील गमती जमती)

गोष्टी-पापड खाण्याच्या-१ (घरातील गमती जमती)                                      आतापर्यंत आपण बरेच पापड बनविण्याच्या पद्धती आणि सोबतच्या गमती जमती अनुभवल्या. काही बाकी आहेत, त्याही लवकरच अनुभवायला मिळतीलच. त्यानंतर ते पापड भाजण्याच्या गमती जमती सुद्धा अनुभवल्या. आता महत्वाची वेळ आलीय, ती म्हणजे हे पापड खाण्याची. तर आजची गोष्ट आहे, हे सगळे पापड खाण्याच्या आमच्या वेगवेगळ्या पद्धती आणि गमती जमती!                                       बीबडे, हा जे प्रकार आहे, त्याचे ओले पापड किंवा ओले बीबडे खाण्याची मजा काही औरच असते. आणि सगळ्यांच्याच खुप आवडीचे. पण ही मजा मात्र फक्त उन्हाळ्यातच लुटता येते, जेव्हा बीबडे केले जातात तेव्हा. पण त्यावर एक तोडगा आहे. यामुळे वर्षभर हवे तेव्हा, ओले बीबडे खाण्याची मजा लुटता येते. तर हे बीबडे वाळवून कोठ्यांमध्ये...